Alle blogs
Wout

Wout Withagen

Hoe Bookmatch uitgroeide tot de grootste speler op de tweedehands studieboekenmarkt

Impact
Marketplaces

Wouter Kroon is oprichter van Bookmatch, een online marketplace waar studenten tweedehands studieboeken kopen en verkopen. Wat in 1996 begon als een handeltje tijdens zijn studie Commerciële Economie, groeide uit tot een platform dat tienduizenden studenten helpt besparen én bijdraagt aan duurzaamheid, want: een tweedehands boek hoeft niet opnieuw gedrukt te worden. Hoe zorg je ervoor dat vraag en aanbod elkaar blijven vinden in een kleine, seizoensgebonden markt? En wat leer je van dertig jaar sleutelen aan een platform? Wout ging met Wouter in gesprek over zijn aanpak, valkuilen en lessen.

Van studentenhobby tot marktleider: het verhaal achter Bookmatch

Kun je kort vertellen welk probleem jullie oplossen en voor wie?

Wouter: "Bookmatch lost voor studenten het probleem van dure studieboeken op. Zij kopen boeken voor een fractie van de nieuwprijs, vaak in goede staat. Tegelijk verkopen ze hun oude boeken en verdienen zo een deel van hun investering terug."

Welke uitdagingen kenmerken de tweedehands studieboekenmarkt?

Wouter: "Het is een nichemarkt. Omdat opleidingen met vaste boekenlijsten werken, is het koopgedrag van studenten voorspelbaar. Toch zijn er uitdagingen. Uitgevers brengen regelmatig nieuwe edities uit, waardoor oudere boeken minder waard worden. Daarnaast is er concurrentie van illegale pdf-bestanden, die via TikTok circuleren. Ook de opkomst van digitale studieboeken zet druk op de markt."

Wat is het businessmodel van het platform?

Wouter: "We rekenen aan verkopers een bemiddelingsbijdrage van 10% plus één euro, en aan kopers een servicebijdrage van €2,49. Die kosten gelden alleen als de transactie geslaagd is: het boek is verkocht, verzonden en ontvangen. Gaat er iets mis, dan ligt het risico bij ons. We werken samen met PostNL, en verkopen verzendlabels via het platform. Wanneer een zending zoekraakt, staat Bookmatch garant, een koper wordt dan terugbetaald en een verkoper uitbetaald alsof het boek wel bezorgd is."

Transparantie, vertrouwen en gemak vormen de kern van elk succesvol platform. Ze bepalen of gebruikers zich veilig voelen, weten waar ze aan toe zijn en zonder gedoe transacties kunnen doen. Samen met Wouter zoom ik verder in op deze drie thema’s.

  1. Transparantie
    We zijn open over de kosten voor kopers en verkopers. Alles zit in één prijs, inclusief verzending, zodat kopers weten waar ze aan toe zijn. Verkopers bepalen zelf de verkoopprijs en zien bij het aanbieden direct welke kosten van toepassing zijn.
  2. Vertrouwen
    Vertrouwen is cruciaal. We werken met 'escrow-betalingen': het geld wordt pas vrijgegeven als de koper bevestigt dat het boek is aangekomen. We verzamelen reviews en ratings. Bij elk boek zie je hoe snel een verkoper doorgaans verzendt. Kopers kunnen dus al een beoordeling achterlaten; mogelijk voegen we daar in de toekomst ook beoordelingen van kopers aan toe.
  3. Gemak
    Een boek aanbieden is eenvoudig. Je voert het ISBN-nummer in of scant de barcode met je mobiel, en wij vullen automatisch de gegevens in. Verkopers kunnen eigen foto’s toevoegen, bijvoorbeeld als er aantekeningen in staan. Na verkoop kunnen zij via het platform een verzendlabel van PostNL genereren. De meeste studenten kiezen hiervoor, onder meer omdat het label pas achteraf wordt betaald. Zelf verzenden mag ook.

Is de markt groot genoeg?

Wouter: "Exacte cijfers zijn er niet. De boekenmarkt is honderden miljoenen euro’s waard, maar hoeveel daarvan studieboeken zijn, en hoeveel tweedehands, is onbekend. We namen jaren geleden een concurrent over die ook actief was in tweedehands boeken, maar of we nu de grootste zijn, is niet te zeggen. Wel zijn we een van de grotere spelers in Nederland. De markt is groot genoeg, zeker omdat we nog lang niet alle studenten bereiken. Vooral eerstejaars weten vaak niet dat je ook tweedehands kunt kopen. Daar zit veel groeipotentieel."

Hoe hebben jullie het kip-ei probleem opgelost?

Wouter: "Ik begon met mijn eigen studieboeken en vroeg medestudenten om hun boeken via mij te verkopen. Eerst deed ik dat handmatig, daarna bouwde ik een eenvoudige site. Zo groeide het platform vanzelf door naar andere steden. Wat ook hielp, is dat we nu een compleet aanbod aan studieboeken tonen: ruim 40.000 titels. Niet elk boek is op elk moment beschikbaar, dat geven we ook aan, maar het staat er wél. Dat wekt vertrouwen. Naast tweedehands tonen we, als het beschikbaar is, ook nieuw aanbod via onze partner Centraal Boekhuis. Zo hebben studenten altijd een koopoptie, zonder het platform te verlaten.

Onlangs zijn we gestart met een nieuw platform voor tweedehands LEGO: voordebouwers.nl. Ook daar begin ik weer met mijn eigen aanbod, gekocht via Marktplaats, om de eerste tractie te krijgen."

Wat is de belangrijkste les die je geleerd hebt, en welk advies zou je meegeven?

Wouter: "Geloof in je idee en zet door, ook als het niets oplevert. Het duurde jaren voordat Bookmatch echt iets opbracht, maar het plezier in bouwen en verbeteren hield me gemotiveerd. Ik werkte jarenlang in loondienst en als freelancer naast Bookmatch. De woensdag bleef gereserveerd voor het platform, en dat is nog steeds zo."

Welke kansen biedt AI voor jullie?

Wouter: "AI gebruik ik nu vooral voor praktische zaken, zoals het vertalen van teksten. Misschien biedt het in de toekomst meer mogelijkheden voor gebruiksgemak of automatisering, maar daar zijn we nog niet actief mee bezig."

Wat me opvalt in het gesprek met Wouter, is hoe belangrijk standaardisatie is voor het succes van een platform. Bookmatch gebruikt ISBN-nummers om studieboeken te structureren. Zo vinden gebruikers altijd het juiste boek, zelfs als het nog niet wordt aangeboden. Dit principe past Wouter nu ook toe op voordebouwers.nl, dat werkt met vaste LEGO-setnummers. De kracht hiervan: het platform begint bij de vraag, niet bij het aanbod. Dat verlaagt de drempel, vergroot de relevantie en maakt het schaalbaar. Er zijn vast meer markten die dankzij standaardisatie geschikt zijn voor dit type platform.

Over Marketplace Makers

In de serie Marketplace Makers gaat Wout, mede-eigenaar van Freshheads en auteur van het boek 'Bouw een succesvolle online marktplaats', in gesprek met de makers van succesvolle online marketplaces. Wat zijn volgens hen de factoren die een marketplace maken (of breken)? Elke maand een nieuw gesprek. Elke maand inspirerende inzichten, praktijkvoorbeelden en tips. Lees mee en ontdek wat werkt.